Bursztyn birmański

Bursztyn birmański to typ bursztynu pochodzący z doliny Hukawnd w Maynmar. Ma wiele różnych nazw, ale najczęściej zwany jest Birmitem albo bursztynem z Kachin.

Birmit, bursztyn z Kachin

Ta niezwykła odmiana bursztynu cieszy się szczególnym zainteresowaniem naukowców. Spowodowane jest to licznymi inkluzjami, które można znaleźć w bursztynie. Między licznymi szczątkami roślin i zwierząt, udało się odnaleźć szczątki takich zwierząt jak: insekty, pajęczaki, ptaki, jaszczurki, węże, żaby, a nawet fragmenty ciał dinozaurów.

Oregon State University / CC BY-SA (https://creativecommons.org/licenses/by-sa/2.0)

Tingting Yu, Richard Kelly, Lin Mu, Andrew Ross, Jim Kennedy, Pierre Broly, Fangyuan Xia, Haichun Zhang, Bo Wang, and David Dilcher / CC BY (https://creativecommons.org/licenses/by/4.0)

Bursztyn birmański datuje się na wczesną część Cenomanu, późnej Kredy. Ma on około 99 milionów lat, a jego komercyjna eksploatacja trwa nieprzerwanie od pierwszego wieku naszej ery. Jak obiekt naukowy, zyskał rozgłos w XIX wieku. Jego największe źródła można znaleźć w basenie Hukawang, który jest częścią zachodniego bloku Birmy (znanego również jako Birma Terrane). Mniejsze źródła tego bursztynu znajdują się w dzielnicy Shwebo w regionie Sagaing, w dzielnicy Pakkoku i Thayet w regionie Magway oraz w dystrykcie Bago w regionie Bago. Obszar występowania bursztynu birmańskiego uważany jest za miejsce występowania tropikalnego lasu deszczowego, w którym żywica była swobodnie transportowana do morza. Dzięki tym niezwykłym warunkom bursztyn ten zyskał wiele charakterystycznych cech. Zwykle występuje w formie spłaszczonego, owalnego kawałka.

The photographer and www.AntWeb.org / CC BY (https://creativecommons.org/licenses/by/4.0)

Birmit wygląd – Bursztyn birmański

Birmit najczęściej ma czerwoną, czerwono-brązową lub brązową barwę, a jego przezroczystość może być zmienna. Co ciekawe, w tej odmianie bursztynu najczęściej można dostrzec żyłki utworzone z kalcytu. Mają one niewielki rozmiar (od 1 mm do 4,5 mm) i mają ogromny wpływ na jakość bursztynu. Uważa się, że birmit powstał z żywicy wymarłego drzewa araukariackiego, ale niektórzy twierdzą, że mógł również powstać z żywicy przodków sosny. Kamień ten jest nie tylko interesujący ze względu na swoje pochodzenie, ale również na historię.

Od pierwszego wieku naszej ery jest on przemysłowo wydobywany i sprzedawany do innych krajów, szczególnie do Chin. W starożytnych czasach wydobywany był ręcznie za pomocą zaostrzonych prętów z bambusa i drewnianych łopat. Wymieniany był na srebro, ubrania, miedź, opium, oraz różne, inne towary. Używany był również do produkcji biżuterii i noszony przez kobiety z doliny Hukawag.

Historia eksploatacji bursztynu birmańskiego jest jednak niejasna. Kopalnie są kontrolowane przez wojsko birmańskie. Warunki, które w nich panują, są wyjątkowo niebezpieczne. Robotnicy muszą czołgać się w tunelach, a w razie wypadku nie mają zapewniany żadnych odszkodowań. Ogromna ilość bursztynu wydobywana w kopalniach szmuglowana jest do Chin i tam nielegalnie sprzedawana. Według niektórych, pieniądze pochodzące z nielegalnego handlu bursztynem zostały wykorzystane do sfinansowania konfliktu w Kaczinie w 2019 r.

Źródła:

• Poinar, George, Burmese amber: evidence of Gondwanan origin and Cretaceous dispersion, Historical Biology, 2018
• W. W. Zhang and S. Q. Ge, Systematic paleontology, in A new species of Chresmodidae from Mid-Cretaceous amber discovered in Myanmar, Zoological Systematics, 2017
• Smith, Ru D. A.; Ross, Andrew J, Amberground pholadid bivalve borings and inclusions in Burmese amber: implications for proximity of resin-producing forests to brackish waters, and the age of the amber, Earth and Environmental Science Transactions of the Royal Society of Edinburgh, 2018
• David J. Bottjer, Walter Etter, James W. Hagadorn, Carol M. Tang, Exceptional Fossil Preservation, Columbia University Press, 2002
• Michael J. Benton, David A. T. Harper, Introduction to Paleobiology and the Fossil Record [1 ed.], Wiley-Blackwell, 2009